Dejeneratif disk hastalığı gerçekten bir hastalık değil, yaşlandıkça spinal disklerinizde oluşan beklenen değişiklikleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Spinal diskler, omurgayı oluşturan birbirine geçen kemikleri (omurgalar) ayıran yumuşak sıkıştırılabilir disklerdir. Diskler omurga için amortisör etkisi yaparak esnek kalmasına ve bükülmesine izin verir. Dejeneratif disk hastalığı omurganın her yerinde gerçekleşebilir, ancak çoğunlukla alt sırtta (bel bölgesi) ve boyunda (servikal bölge) disklerde görülür.
Dejeneratif Disk Hastalığı Nedenleri
Yaşlandıkça, bazı insanlarda dejeneratif disk hastalığına neden olabilecek omurilik disklerinde bozulma veya dejenerasyon gibi değişiklikler olur. Bu yaşla ilgili değişiklikler şunları içerir:
- Disklerinizdeki sıvı kaybı. Bu, disklerin amortisör olarak işlev görmesini azaltır ve onları daha az esnek hale getirir. Sıvı kaybı da diski inceltir ve omurlar arasındaki mesafeyi daraltır.
- Diskin dış katmanında (anüler tabaka) küçük çatlaklar oluşur. Diskin içerisindeki jöle benzeri materyal (nükleus pulposus), çatlaklar vasıtasıyla zorla dışarı atılabilir; bu da diskin çıkıntı yapmasına (bulging-protrüzyon), kopmasına neden olabilir.
- Disk alanı küçülür - disklerdeki su kaybından dolayı omurgalar arasındaki mesafe çökmeye başlar, bu nedenle yaşlandıkça kısalmamızın ana nedenidir.
- Omurilik kanalı daralır - yukarıdaki değişikliklerin hepsinin stresleri, yükü telafi etmeye ve daha geniş bir alana yaymaya çalışırken bağların ve faset eklemlerin büyümesine (hipertrofi) neden olur. Bu aşırı büyüme spinal kanalın daralmasına neden olur; spinal kordu ve sinirleri sıkıştırabilir ve ağrıya neden olabilir.
Dejeneratif Disk Hastalığının diğer nedenleri şunlardır:
- Genetik faktörler
- Kötü duruş
- Aşırı kilo
- Fiziksel travma
- Uzun süreli ağır kaldırma veya zorlu fiziksel aktivite
Dejeneratif Disk Hastalığı Belirtileri
DDH belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişilerde belirgin belirti olmayabilirken, diğerleri aşağıdaki belirtileri yaşayabilir:
- Kronik bel ağrısı
- Sırt ağrısı
- Boyun ağrısı
- Bacaklara ve kollara yayılan ağrı, uyuşma veya karıncalanma
- Hareketle ağrının artması
- Uzun süre oturduktan sonra ağrının kötüleşmesi
- Eğilme, dönme veya kaldırma hareketlerinde ağrı
Dejeneratif Disk Hastalığında Tedavi Seçenekleri
Disk dejenerasyonu tersine çevrilemezken, egzersiz, yaşam tarzı değişiklikleri ve bel ağrınızın dikkatli yönetimi, daha iyi yaşam kalitesine katkıda bulunabileceğine dair kanıtlar vardır.
Konservatif terapiler ağrılı belirtileri yönetmenize ve kontrol etmenize yardımcı olmazsa, doktorunuz ameliyat önerebilir.
Dejeneratif bir disk için ameliyatsız tedaviler; medikasyon, dinlenme, fizik tedavi, ev egzersizleri, hidroterapi, kayropraktik ve ağrı tedavilerini içerebilir.
Cerrahi tedavi, konservatif tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu veya nörolojik semptomların ciddi olduğu durumlarda düşünülebilir. Cerrahi seçenekler arasında diskektomi, laminektomi, spinal füzyon ve disk replasmanı bulunmaktadır.
Dejeneratif Disk Hastalığı, yaşlanmanın doğal bir parçası olsa da, uygun tedavi ile semptomlar yönetilebilir ve yaşam kalitesi artırılabilir. Eğer bu belirtileri yaşıyorsanız, bir doktora başvurarak tanı ve tedavi sürecine başlamak önemlidir.
Daha Fazla Bilgi İçin Güvenilir Kaynaklar:
- Amerikan Omurga Derneği (North American Spine Society): https://www.spine.org/
- Mayo Clinic - Dejeneratif Disk Hastalığı: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/degenerative-disk-disease/symptoms-causes/syc-20371276
- WebMD - Dejeneratif Disk Hastalığı: https://www.webmd.com/back-pain/degenerative-disc-disease-topic-overview
- Amerikan Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Akademisi (AAPM&R): https://www.aapmr.org/
- Spine-Health: https://www.spine-health.com/